8΄διάβασμα
Είναι η 37η φορά που παρουσιάζεται απο την AIPAD (Association of International Photography Art Dealers) η πολυ-αναμενόμενη έκθεση ‘The Photography Show’, η οποία θα πραγματοποιηθεί από το τέλος Μαρτίου έως τις 2 Απριλίου 2017, για πρώτη φορά, στον χώρο εκδηλώσεων Pier 94 της Νέας Υόρκης.
Στην πρόσφατα διευρυμένη έκθεση, θα συμμετάσχουν περισσότερες από 100 από τις κορυφαίες γκαλερί έργων τέχνης στον κόσμο, όπου θα παρουσιάσουν εξαιρετικές φωτογραφίες από τους πρώτους δασκάλους, από σύγχρονους καταξιωμένους δημιουργούς, και από ανερχόμενα και σημερινά ονόματα της φωτογραφίας. Μία από τις πλέον αναγνωρισμένου κύρους ετήσιες παρουσιάσεις φωτογραφίας στον κόσμο, η ‘The Photography Show’ αποτελεί επίσης την μακροβιότερη και σημαντικότερη εκδήλωση αφιερωμένη στο φωτογραφικό μέσο, προσφέροντας ένα ευρύ φάσμα έργων μουσειακής ποιότητας, συμπεριλαμβανομένων σύγχρονων, νεωτεριστικών, φωτογραφίες του 19ου αιώνα, καθώς και έργα βασισμένα στην φωτογραφία, το βίντεο και τα νέα μέσα.
Η παρουσίαση ‘The Photography Show’ θα περιλαμβάνει γκαλερί από όλη την ΗΠΑ και σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Ευρώπης, της Ασίας, τον Καναδά, το Μεξικό και τη Νότια Αμερική. Με τέσσερα νέα τμήματα – Σαλόνι, Γκαλερί, Θέσεις, και Ανακάλυψη (Salon, Gallery, Positions, and Discovery) – η έκθεση θα επιδείξει έργα από αίθουσες-μέλη της AIPAD αλλά και νέων εκθετών, μικρότερων γκαλερί, καθώς και βιβλιοπωλών και εκδοτών.
Όμως εδώ θέλω να παραθέσω μερικά στοιχεία σχετικά με το χρηματιστήριο αξιών των φωτογραφιών, αλλά και πώς ορισμένα χαρακτηριστικά, που σχετίζονται κυρίως με τα αντίτυπα, διαμορφώνουν αυτές τις αξίες. Όπως με τα περισσότερα υψηλής κεφαλαιοποίησης έργα τέχνης, η τιμή που μια φωτογραφία μπορεί να αποσπάσει σε μια δημοπρασία, καθορίζεται από την ιστορία που συνοδεύει την εικόνα, την φήμη του καλλιτέχνη που την έκανε, και τις τιμές που επιτεύχθηκαν από προηγούμενες δημοπρασίες έργων.
Ωστόσο υπάρχει ένας πρόσθετος -και καθοριστικός- παράγοντας για τον προσδιορισμό της αξίας μιας εικόνας και αυτός είναι τα αντίγραφα, καθώς οι φωτογραφίες, ως γνωστόν, αναπαράγονται. Υπάρχει λοιπόν μια παρατεταμένη προκατάληψη εις βάρος της φωτογραφίας λόγω της αναπαραγωγιμότητας της και μέρος της οφείλεται στον τρόπο που οι φωτογραφίες αναπαρήχθησαν για τα πρώτα 150 χρόνια που υπήρχε το μέσο: Εως και τη δεκαετία του 1970, πολλές φωτογραφίες δεν αναπαράγονταν σε αριθμημένα αντίτυπα. Λαμβάνοντας υπόψη ότι μια σειρά αντιτύπων χαρακτικών του Πικάσο θα επισημαίνονταν 1/100 και ούτω καθεξής, φωτογράφοι όπως οι Ansel Adams, Walker Evans, και Dorothea Lange απλά τύπωναν -και αυτό συνέβαινε συχνά- όσα αντίγραφα ήθελαν, περιστασιακά παραλείποντας ακόμη και να τα χρονολογήσουν. Γι’αυτό τον λόγο έχουν θεσπισθεί ταξινομικές βαθμίδες, που λειτουργούν σαν περιοριστικές δικλείδες, όπου οι φωτογραφίες κατατάσσονται κατόπιν διευκρινήσεων σε σαφή αλλά και ασαφή ερωτήματα του τύπου: υπάρχουν 30 αντίτυπα που κυκλοφορούν, ή μόνο τρία και ένα δοκίμιο; Οσο πιο σπάνια η εικόνα, τόσο πιο πιθανό είναι να συγκεντρώσει μια μεγαλύτερη τιμή. Ας μην ξεχνάμε όμως ότι ένας πίνακας π.χ. ενός Φλαμανδού δασκάλου κρίνεται από την κατάστασή του, την προέλευση και την αισθητική του αξία, ενώ αντίθετα μια φωτογραφία από τον László Moholy-Nagy κρίνεται σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία αλλά, ταυτόχρονα, σύμφωνα και με πολλά άλλα, χρονικά και ποσοτικά, π.χ. αν τυπώθηκε κατά τη διάρκεια της ζωής του καλλιτέχνη, πόσο σύντομα μετά την εμφάνιση του αρνητικού έλαβε χώρα η εκτύπωση, πόσα αντίτυπα από το ίδιο αρνητικό υφίστανται, και ούτω καθεξής. Αυτή η αβεβαιότητα, όπως είναι φυσικό, έχει συμβάλει στη διατήρηση των τιμών προς τα κάτω. Γιατί οι τιμές παρότι φαινομενικά παρουσιάζονται υψηλές, αντιστοιχούν, παρ’όλα αυτά, στο ένα δέκατο -περίπου- σ’αυτές των ζωγραφικών ή των έργων γλυπτικής. Αυτή η δημιουργούμενη ανισότητα -τουλάχιστον ένα μέρος της- εμφανίζεται να είναι ένα εγκεφαλικό κατασκεύασμα. Ο λόγος; Προφανής κανένας, αλλά με πολλές υποθετικές ερμηνείες να πλανώνται. Ίσως η φωτογραφία έχει μια εγγενή αδυναμία, η οποία δεν της επιτρέπει να συμβαδίσει επ’ουδενί με τη ζωγραφική στο λαμπρό καλλιτεχνικό πεδίο. Ίσως τα διάφορα προσκόματα, δημιουργούν αυτή την πλειοψηφούσα άποψη αδυναμίας συμπόρευσης, οπότε μεταφέρουν εκούσα άκουσα την φωτογραφία στο κάτω όροφο. Όπου βρίσκεται τί; Ας πούμε η παρέα των καλούτσικων τεχνών; Ίσως συμβάλλει σ’αυτόν τον διαχωρισμό και ο προκύπτων -λόγω του μέσου- ιδιότυπος δυϊσμός, αυτός της μηχανιστικής αποτύπωσης και της εικαστικής δημιουργικής πράξης. Αυτά όσον αφορά την κατάσταση εκτός συνόρων. Γιατί εντός της επικράτειας τα διαδραματιζόμενα οδηγούν σε τραγελαφικές καταστάσεις. Όταν ακούς ατάκες τύπου «καταπληκτική εικόνα, αν ήταν ζωγραφική…» (ή το συγγενές …σαν ζωγραφικός πίνακας είναι) ή «τόσα πολλά; μα στο κάτω κάτω μια φωτογραφία είναι», συν την ανύπαρκτη προβολή και υποστήριξη, ε, τότε πορεύεσαι μεταξύ θυμηδίας και θλίψης. Σας προλαβαίνω -πριν προλάβετε να με εγκαλέσετε για λάθος κοινωνικές συναναστροφές- λέγοντας ότι η τέχνη δεν είναι υπόθεση πέντε καλλιεργημένων ατόμων ή μιας παρέας ή αποπληρωμής κάποιας υποχρέωσης.
Τέλος πάντων, αν θέλαμε να καταρτίσουμε μια λίστα με τους 40 πιο ευπώλητους καλλιτέχνες, θα είχαμε επικεφαλής τον Ανδρέας Gursky (με 11 έργα από τα 40), Cindy Sherman (με 7/40) και Richard Prince (με 4/40).
Αλλά ταυτόχρονα υπάρχουν και άλλα ονόματα που η αξία των έργων τους προκαλεί ιλίγγους, φθόνο, αγανάκτηση (για τα ελληνικά φωτογραφικά δεδομένα), θαυμασμό, ερωτηματικά, γενικώς προκαλεί.
Για παράδειγμα η φωτογραφία (c-print) του Thomas Struth ‘Πάνθεον’, Ρώμη, 1991, η οποία βρίσκεται στην 23η θέση των ακριβότερων φωτογραφιών, πωλήθηκε 1.8 εκατομμύρια δολάρια υπερβαίνοντας την αρχική εκτίμηση η οποία κυμαινόταν μεταξύ 800,000 και 1.2 εκατομμύρια στον οίκο Sothby’s στη Νέα Υόρκη τον Μάϊο του 2015. Με τις υγείες μας!!!
Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας
η καθ΄οιονδήποτε τρόπο χρήση/αναπαραγωγή/ιδιοποίηση
του παρόντος άρθρου (ολόκληρου ή αποσπασμάτων)
επιμέλεια-κείμενο: Κάππα Λάμδα
© periopton.com
Όλες οι εικόνες ευγενική παραχώρηση των οίκων
Sotheby’s, Christie’s and Phillips,
χρησιμοποιούνται μόνο για ενδεικτικούς λόγους.
All images courtesy
Sotheby’s, Christie’s and Phillips,
used for illustrative purposes only.
περίοπτον 