5′ διάβασμα

ένα απόσπασμα απο το σύντομο διήγημα του Avram Davidson “The Montavarde Camera”

Το σλάιντ απαιτεί την χρήση JavaScript.

Avram Davidson (1923-1993), συγγραφέας του φανταστικού που έγραψε τα κλασσικά “All the Seas with Oysters,” και “The Golem.” Στο “The Montavarde Camera,” συνδυάζει επιστήμη και μαγεία με απρόβλεπτα αποτελέσματα. Στοιχεία που χαρακτηρίζουν και την ίδια τη φωτογραφία.

[…] Ο ιδιοκτήτης έδειξε την πιο σκιερή γωνιά του καταστήματος. Εκεί, στο μισοσκόταδο ανάμεσα στη βιτρίνα και τον τοίχο, μια μεγάλη παλιομοδίτικη φωτογραφική μηχανή στεκόταν πάνω σε ένα τρίποδο. Ο κ. Κόλινς την πλησίασε με ενδιαφέρον και άρχισε να την εξετάζει στο φως που εξασθενούσε.

Φτιαγμένη από κάποιο άγνωστο είδος σκληρού ξύλου, με τον φακό της να γυαλίζει με μια πιο πλούσια χρυσή απόχρωση από τον συνηθισμένο ορείχαλκο, η παλιά φωτογραφική μηχανή ήταν από κάθε άποψη ένα μουσειακό κομμάτι. Ωστόσο, παρά την ηλικία της, φαινόταν να είναι σε καλή κατάσταση λειτουργίας. Ο κ Κόλινς έσυρε το χέρι του πάνω στη λεία επιφάνεια. Καθώς το έκανε, ένιωσε κάτι τραχύ στο πίσω μέρος -μια ανωμαλία. Ήταν προφανώς το όνομα κάποιου, συμπέρανε, αποτυπωμένο με πυρογραφία ή σκαλισμένο στο ξύλο, αλλά τώρα ήταν αδύνατο να διαβαστεί στο λιγοστό φώς που χανόταν. Στράφηκε προς τον ιδιοκτήτη.
«Είναι λίγο σκοτεινά εδώ».
«Φυσικά. Με συγχωρείτε, το είχα ξεχάσει. Είναι κάτι εντυπωσιακό, έτσι δεν είναι; Δεν υπάρχει τέτοια τεχνική στις μέρες μας. Χρειάστηκαν χρόνια προσπάθειας γι’ αυτό, ξέρετε». Καθώς μιλούσε, άναψε τη λάμπα αεριόφωτος και ρύθμισε τη φλόγα. Το απαλό, κίτρινο φως γέμισε το μαγαζί, μαζί με ένα απαλό σφύριγμα. Όλο και περισσότερα μαγαζιά είχαν τώρα ηλεκτρικό φως- αυτό εδώ, σίγουρα, δεν θα είχε ποτέ. Ο κύριος Κόλινς έσκυψε με προσοχή και παρατήρησε την επιγραφή. Κάποιος χρόνια πρίν είχε χαράξει το όνομα Γκαστόν Μονταβάρντ με μία επιτηδευμένη παλιομοδίτικη τεχνοτροπία. Ο κύριος Κόλινς σήκωσε το βλέμμα του με θαυμασμό.
«Η κάμερα του Μονταβάρντ; Εδώ;»
«Εδώ, ενώπιόν σας. Ο Μονταβάρντ εργάστηκε πέντε χρόνια πάνω σε πειραματικά μοντέλα πριν κατασκευάσει αυτό που βλέπετε τώρα. Εκείνη την εποχή ήταν – καθώς μπορείς να διαβάσετε σε διάφορα βιβλία- μαθητής του Νταγκέρ. Αλλά γι’αυτούς που τον γνώριζαν, ο μαθητής είχε κατά πολύ ξεπεράσει τον δάσκαλο, ακριβώς όπως και ο Νταγκέρ είχε ξεπεράσει τον Νιέπς. Αν ο Μονταβάρντ δε είχε πεθάνει λίγο πριν φτάσει στην ολοκλήρωση της τεχνικής που επεδίωκε, η εργασία του θα ήταν παγκόσμια γνωστή.
Αλλά σήμερα, η εκτίμηση του στυλ του Μονταβάρντ και η σημασία περιορίζεται στους λίγους — όπου θεωρώ και τον εαυτό μου έναν απο αυτούς. Εσείς, κύριε, είμαι στην ευχάριστη θέση να διαπιστώσω πως είστε ένας απο εκείνους. Τους λίγους.» Εδώ ο κομψός τζέντλεμαν έκανε μία ελαφρά υπόκλιση. Ο κύριος Κόλινς έδειξε εξαιρετικά κολακευμένος, όχι τόσο απο την υπόκλιση, όσο απο την έμμεση φιλοφρόνηση για τις γνώσεις του.

Στην πραγματικότητα, ήξερε πολύ λίγο για τον Μονταβάρντ, τη ζωή του ή την εργασία του. Ποιός γνώριζε άλλωστε; Ήταν γνώστης, όπως όλοι οι σπουδαστές φωτογραφίας, της σπουδής του Μονταβάρντ που αφορούσε μιας σκηνή δρόμου στο Παρίσι κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1848, «Οδοφράγματα το πρωΐ», όπου απεικονίζεται μία κατεστραμμένη οχύρωση και τα ακίνητα κορμιά των αμυνομένων. Είναι ίσως η πρώτη πολεμική φωτογραφία που πάρθηκε ποτέ και η οποία συνήθως, αλλά λανθασμένα, αναφέρεται ως δαγκεροτυπία. Πιθανόν όχι περισσότερες από έξι ή οκτώ, συνολικά, εικόνες του Μονταβάρντ είναι γνωστές στο ευρύ κοινό, και όλες είναι διάσημες για αυτή την ιδιόμορφη φωτεινή ποιότητα, που φαίνεται να προέρχεται από κάποια άγνωστη πηγή μέσα απο τον φωτογραφιζόμενο χώρο. Ο Κόλινς, είχε επίσης επίγνωση του γεγονότος ότι πολλές περισσότερες εικόνες βρίσκονταν στην κατοχή συλλεκτών των απόκρυφων και των ερωτικών και δεν θα μπορούσαν να δημοσιευθούν ή να εκτεθούν. Μία από τις πιο διάσημες από αυτές είναι η αποκαλούμενη «Η μαύρη μάζα».

Ο αποστάτης ιερέας της Λυών, ο Ντιβάλ, ο οποίος συνήθιζε να τελεί τη Μαύρη Λειτουργία των Σατανιστών, χρησιμοποιούσε για μερικά χρόνια ως «βωμό» το γυμνό σώμα της διάσημης εταίρας με το προσωνύμιο ‘η μανσέτα’. Αυτή τη σκηνή φέρεται να φωτογράφισε ο Μονταβάρντ. Όπως πολλές δημοφιλείς γυναίκες του είδους της, η ‘Μανσέτα’ θα μπορούσε τελικά να είχε αποσυρθεί για να καλλιεργήσει τριαντάφυλλα και να ζήσει μέχρι τα βαθειά γεράματα, αν δεν είχε δολοφονηθεί από έναν από τους πολυάριθμους εραστές της. Οι φωτογραφίες του Μονταβάρντ από την γκιλοτίνα (η χήρα, όπως την ονόμαζαν) πριν και μετά την εκτέλεση, είχαν απαγορευτεί από τη γαλλική λογοκρισία, υπό τον Λουδοβίκο Ναπολέοντα, για λόγους δημόσιας τάξης. (μτφρ. Κ. Λ.)

Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας
η καθ΄οιονδήποτε τρόπο αναδημοσίευση/χρήση/ιδιοποίηση
του παρόντος άρθρου, (ολόκληρου ή αποσπασμάτων)

επιμέλεια-μετάφραση: Κάππα Λάμδα

© periopton