4′ διάβασμα
ο δαγκεροτύπης
απόσπασμα από το βιβλίο του Ναθάνιελ Χώθορν
«Το σπίτι με τα Εφτά Αετώματα» -1851
«Το όνομά μου είναι Φοίβη Πίντσον», είπε το κορίτσι, με κάποια επιφύλαξη, γιατί γνώριζε ότι η νέα γνωριμία της δεν θα μπορούσε να είναι άλλος από τον δαγκεροτύπη, για τις άνομες ροπές του οποίου η γριά εξαδέλφη την είχε προϊδεάσει δυσάρεστα. «Δεν ήξερα ότι το κτήμα της ξαδέρφης μου Εψιβά ήταν υπό την φροντίδα ενός άλλου ατόμου».
«Ναί» είπε ο Χολγκρέιβ. «Σκάβω και τσαπίζω και ξεβοτανίζω αυτή τη μαύρη κουρασμένη γή, για χάρη της προσωπικής μου αναζωογόνησης, για ό,τι -ελάχιστο- απλό και φυσικό έχει απομείνει, αφού πολλοί, βλέπετε, έχουν σπείρει και θερίσει εδώ. Οργώνω λοιπόν τη γή έτσι, για διασκέδαση. Η κατεξοχήν ενασχόλησή μου -εφ’όσον υπάρχει βέβαια- έχει να κάνει με ελαφρύτερα υλικά. Εν ολίγοις, κάνω εικόνες υπό το λαμπρό φώς του ήλιου και για να αποφύγω την τύφλωση απο την ίδια μου την τέχνη, έπεισα τη δεσποινίδα Εψιβά να μου επιτρέψει να καταλύσω σε ένα απο τα σκιερά αετώματα. Είναι σαν ένας προστατευτικός επίδεσμος πάνω από τα μάτια, για να έρθουμε στο προκείμενο. Αλλά θα θέλατε να δείτε ένα δείγμα της εργασίας μου;»
«Ένα ομοιότυπο δαγκεροτυπίας εννοείς;» ρώτησε η Φοίβη, με λιγότερη επιφύλαξη τώρα, και παρ’όλη την προκατάληψη, τα νιάτα της αναπήδησαν προς τα εμπρός για να συναντήσουν τα δικά του. «Δεν μου αρέσουν οι εικόνες αυτού του είδους -είναι σκληρές και αυστηρές, εκτός αυτού μοιάζουν να θέλουν να αποφύγουν το βλέμμα, σαν να προσπαθούν να δραπετεύσουν. Έχουν επίγνωση του πόσο πολύ αντιπαθείς δείχνουν, υποθέτω, και επομένως μισούν να τις παρατηρούν.»*
«Αν μου επιτρέπεις,» είπε ο καλλιτέχνης, κοιτάζοντας τη Φοίβη, «θα ήθελα να δοκιμάσω αν η δαγκεροτυπία μπορεί να αναδείξει δυσάρεστα χαρακτηριστικά σε ένα πρόσωπο που είναι απόλυτα συμπαθές. Αλλά βεβαίως υπάρχει αλήθεια σε αυτό που είπατε. Όντως οι περισσότερες από τις δαγκεροτυπίες μου φαίνονται αντιπαθείς, αλλά ένας πολύ ικανοποιητικός λόγος, φαντάζομαι, είναι επειδή τα πρωτότυπα είναι έτσι. Το απλό και διάχυτο φως που έρχεται από τον ουρανό δίνει μια θαυμάσια οξύτητα. Αν και της καταλογίζουμε την ανάδειξη και της πιο απλής επιφάνειας, στην πραγματικότητα αναδύεται ο κρυμμένος χαρακτήρας με μια αλήθεια που κανένας ζωγράφος ποτέ δεν θα αποτολμούσε ν’αποδώσει, ακόμη και αν είχε καταφέρει να την εντοπίσει. Δεν υπάρχει, τουλάχιστον, καμία έπαρση ματαιοδοξίας στην ταπεινή πορεία της τέχνης μου. Ορίστε ένα ομοιότυπο που έχω πάρει επανειλημμένως, χωρίς να έχω, ακόμη, αποκομίσει το καλύτερο αποτέλεσμα. Παραμένει η αρχική να έχει και για τον κοινό θεατή, μια πολύ διαφορετική έκφραση. Θα με χαροποιούσε το να έχω την κρίση σας σχετικά μ’αυτόν τον χαρακτήρα.»
Της έτεινε μια μικρού μεγέθους δαγκεροτυπία, σε δερματόδετη κορνίζα . Η Φοίβη, της έριξε μια ματιά και την έδωσε πίσω.
*Αυτό παραπέμπει στην προσέγγιση ότι ‘η φωτογραφία μετατρέπεται σ’έναν διαμεσολαβητή, σ’έναν πληρεξούσιο του φωτογραφιζόμενου, την οποία μπορούμε να κοιτάξουμε και αυτή εξουσιοδοτούμενη -εν δυνάμει- από τον απόντα, μπορεί να επιστρέψει το βλέμμα μας.’ (Σ.τ.Μ.)
Μετάφραση απο το πρωτότυπο: © Κάππα Λάμδα
Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας
η καθ΄οιονδήποτε τρόπο χρήση/αναπαραγωγή του παρόντος
(ολόκληρου ή αποσπασμάτων)
επιμέλεια-μετάφραση-προσαρμογή: Κάππα Λάμδα
© periopton
περίοπτον 