3′ διάβασμα
(Μία ερώτηση για δυνατούς λύτες)
CO painting

ΝΑΙ: Η χρήση του σκοτεινού θαλάμου συνάντησε αναπόφευκτα ενστάσεις : πού ήταν η τέχνη , πράγματι, εάν ο καλλιτέχνης περιοριζόταν στο να αντιγράφει μηχανικά αυτό που είχε κάτω από τα μάτια του; Στην πραγματικότητα , οι ειδήμονες γνώριζαν πολύ καλά ότι ο οπτικός θάλαμος δεν ήταν για τον καλλιτέχνη παρά ένα σημείο εκκίνησης από το οποίο έμενε ακόμα η σύνθεση/κατασκευή όλης της εικόνας :  χρώμα, φως, υφές, όγκοι, σκιές, ενιαία προοπτική, κλπ. Και η διαμάχη αφορούσε λιγότερο τη χρήση αυτού του μέσου από τις καλλιτεχνικές ιδέες αυτές καθαυτές . Η κλασική θεωρία , στηριζόμενη από τις μεγάλες ακαδημίες , βασίστηκε στην πρωτοκαθεδρία του σχεδίου και της ιδέας , και καταδίκαζε τη μίμηση της αισθητής πραγματικότητας . Αντιτίθετο στην «ρεαλιστική» παράδοση , η οποία ανθούσε στις Κάτω-Χώρες , βασιζόμενη όσον αφορά εκείνη στην οπτική και στην οπτικότητα . Από τη μια πλευρά , ο αφηρημένος χώρος δημιουργημένος από τη γραμμική προοπτική , από την άλλη ο πραγματικός και αισθητός χώρος όπως αυτός αντανακλάται στο μάτι , ή στον σκοτεινό θάλαμο.

– Manuel Jover

2866-093_lrg
Αγνώστου 18ος αιώνας,camera obscura
ξύλο,γυαλί,καθρέφτης,
μουσείο Correr,Βενετία

ΟΧΙ«Λαμβάνουμε [με αυτά τα όργανα] μια εικόνα με απερίγραπτη δύναμη και ένταση. Και όμως τίποτα δεν είναι πιο ευχάριστο για θέαση , τίποτα δεν είναι πιο χρήσιμο για μελέτη από μια τέτοια εικόνα . Διότι χωρίς να μιλήσουμε για την ορθότητα των περιγραμμάτων , για την ακρίβεια της προοπτικής και του chiaroscuro , που υπερβαίνουν την αντίληψη , τα χρώματα είναι τόσο έντονα και πλούσια , ώστε τίποτα δεν μπορεί να τα ξεπεράσσει . […] Η άλλη εξαιρετική ιδιότητα των εικόνων αυτού του τύπου είναι η μείωση του μεγέθους , και η ένταση του φωτός και του χρώματος , των αντικειμένων και όλων των μερών τους , κατ’αναλογία προς την απόστασή τους σε σχέση με το μάτι . […] Οι καλύτεροι σύγχρονοι καλλιτέχνες , ανάμεσα στους Ιταλούς , χρησιμοποίησαν πολύ αυτό το μέσο . Εάν δεν ήταν αυτή η περίπτωση , δε θα είχαν φτάσει ποτέ σε αυτόν τον βαθμό τελειότητας . Εν ολίγοις , θα έπρεπε να χρησιμοποιήσουν την camera obscura με τον ίδιο τρόπο που οι νατουραλιστές και οι αστρονόμοι χρησιμοποιούν το μικροσκόποιο και το τηλεσκόπιο . Διότι όλα αυτά τα όργανα συμβάλλουν στη γνωστοποίηση και στην αναπαράσταση της φύσης.»

Κόμης Algarotti , απόσπασμα από το δοκίμιο περί ζωγραφικής , 1764 .

Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας
η καθ΄οιονδήποτε τρόπο αναδημοσίευση/χρήση/ιδιοποίηση
του παρόντος άρθρου, (ολόκληρου ή αποσπασμάτων)

Επιμέλεια-μετάφραση: Μαραλίνα Λαγού
θεωρητικός τέχνης
© periopton